2025 సంవత్సరం ముగింపు దశకు చేరుకుంటున్న తరుణంలో, అంతర్జాతీయ సమాజం తీవ్ర ఆందోళనలో ఉంది.
దౌత్యపరమైన వైఫల్యాలు, సరిహద్దు ఘర్షణలు మరియు రాజకీయ అస్థిరత కారణంగా ప్రపంచ పటంలో ఐదు వేర్వేరు ప్రాంతాలు యుద్ధ మేఘాల నీడలో చిక్కుకున్నాయి. దక్షిణాసియా వాణిజ్య కేంద్రమైన బంగ్లాదేశ్ నుండి, లాటిన్ అమెరికాలోని వెనిజులా వరకు నెలకొన్న ఈ ఉద్రిక్తతలు రాబోయే 2026 సంవత్సరంలో ప్రపంచ భౌగోళిక రాజకీయాలను (Geopolitics) ఎలా ప్రభావితం చేయబోతున్నాయనే అంశంపై ప్రత్యేక కథనం.
బంగ్లాదేశ్ సామాజిక అశాంతి మరియు ఆర్థిక పతనం
దక్షిణాసియాలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక వ్యవస్థగా గుర్తింపు పొందిన బంగ్లాదేశ్, ప్రస్తుతం తీవ్రమైన అంతర్గత సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొంటోంది. ప్రముఖ యువజన నాయకుడు షరీఫ్ ఉస్మాన్ హదీ హత్యతో దేశవ్యాప్తంగా చెలరేగిన అల్లర్లు, ఆ దేశ ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థను, ఆర్థిక మూలాలను దెబ్బతీస్తున్నాయి.
ముఖ్యంగా, ఆందోళనకారులు మీడియా సంస్థలను లక్ష్యంగా చేసుకోవడం ఆందోళనకరమైన పరిణామం. ఢాకాలోని 'ప్రథమ్ అలో' మరియు 'ది డైలీ స్టార్' వంటి ప్రముఖ వార్తాపత్రికల కార్యాలయాలపై జరిగిన దాడులు, పత్రికా స్వేచ్ఛకు విఘాతం కలిగించాయి. ఈ అల్లర్ల కారణంగా రవాణా వ్యవస్థ స్తంభించిపోవడంతో, బంగ్లాదేశ్ ఆర్థిక వెన్నెముకైన వస్త్ర పరిశ్రమ (Garment Industry) కుప్పకూలింది. విదేశీ బ్రాండ్లు ఆర్డర్లను రద్దు చేసుకుంటుండటంతో, లక్షలాది మంది కార్మికుల ఉపాధి ప్రశ్నార్థకమైంది.
వెనిజులా దిగ్బంధం ఇంధన మార్కెట్పై ప్రభావం
పశ్చిమ అర్ధగోళంలో, అమెరికా మరియు వెనిజులా మధ్య నెలకొన్న ఉద్రిక్తతలు తారాస్థాయికి చేరాయి. ఆస్తుల వివాదం మరియు నష్టపరిహారాల చెల్లింపు అంశాలపై వెనిజులా అధ్యక్షుడు నికోలస్ మదురో ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా, అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ నావికా దిగ్బంధాన్ని (Naval Blockade) విధించారు.
కరేబియన్ సముద్రంలో అమెరికా నౌకాదళం మోహరించడం, వెనిజులా చమురు ఎగుమతులను అడ్డుకోవడం అంతర్జాతీయ ఇంధన మార్కెట్పై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతోంది. ప్రపంచంలోనే అత్యధిక చమురు నిల్వలు కలిగిన వెనిజులాపై విధించిన ఈ ఆంక్షలు, అంతర్జాతీయంగా ముడి చమురు (Crude Oil) ధరల పెరుగుదలకు దారితీసే ప్రమాదం ఉంది. ఈ చర్యను వెనిజులా ప్రభుత్వం తమ సార్వభౌమాధికారంపై దాడిగానే పరిగణిస్తోంది.
ఆస్ట్రేలియా బాండీ బీచ్ ఘటన మరియు భద్రతా సవాళ్లు
శాంతికాముక దేశంగా పేరొందిన ఆస్ట్రేలియాలో డిసెంబర్ 14న జరిగిన కాల్పుల ఘటన ప్రపంచాన్ని దిగ్భ్రాంతికి గురిచేసింది. సిడ్నీలోని పర్యాటక ప్రాంతమైన బాండీ బీచ్ (Bondi Beach) లో హనుక్కా పండుగ వేడుకల సమయంలో జరిగిన దాడిలో 15 మంది మరణించారు.
ఈ ఘటనతో అప్రమత్తమైన ఆస్ట్రేలియా ప్రభుత్వం, దేశవ్యాప్తంగా తుపాకీ నియంత్రణ (Gun Control) చట్టాలను కఠినతరం చేసింది. 1996 పోర్ట్ ఆర్థర్ ఘటన తర్వాత, మళ్లీ ఇప్పుడు 'గన్ బై-బ్యాక్' (Gun Buyback) పథకాన్ని ప్రవేశపెట్టింది. పర్యాటక ప్రాంతాల్లో భద్రతా ప్రమాణాలను పెంచడం ద్వారా ప్రజల్లో విశ్వాసాన్ని నింపే ప్రయత్నం చేస్తోంది.
సూడాన్ ఆధునిక యుగపు మానవతా విపత్తు
ఆఫ్రికా దేశమైన సూడాన్లో జరుగుతున్న అంతర్యుద్ధం, సాంకేతికత వినాశనానికి ఎలా దారితీస్తుందో నిరూపిస్తోంది. ఇక్కడ జరుగుతున్న పోరులో డ్రోన్ దాడులు ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. విద్యుత్ గ్రిడ్లు, నీటి శుద్ధి కేంద్రాలు ధ్వంసం కావడంతో దేశం అంధకారంలో మునిగిపోయింది.
ఐక్యరాజ్యసమితి నివేదికల ప్రకారం, ఈ యుద్ధం కారణంగా 1.2 కోట్ల మంది ప్రజలు నిరాశ్రయులయ్యారు. వ్యవసాయం నిలిచిపోవడంతో దేశం తీవ్రమైన ఆహార కొరతను ఎదుర్కొంటోంది. అంతర్జాతీయ సమాజం తక్షణమే జోక్యం చేసుకోకపోతే, సూడాన్ పూర్తిగా విచ్ఛిన్నమయ్యే ప్రమాదం ఉంది.
ఆసియా సరిహద్దు వివాదం అంకోర్ వాట్ ఆలయానికి ముప్పు
ఆగ్నేయాసియాలో థాయిలాండ్ మరియు కంబోడియా దేశాల మధ్య సరిహద్దు వివాదం మళ్లీ రాజుకుంది. ప్రపంచ వారసత్వ సంపద అయిన అంకోర్ వాట్ (Angkor Wat) ఆలయాల సమీపంలో వైమానిక దాడులు జరగడం పర్యాటక రంగాన్ని కోలుకోలేని దెబ్బతీసింది.
కంబోడియా ఆర్థిక వ్యవస్థలో సింహభాగం పర్యాటకం నుండే వస్తుంది. యుద్ధ వాతావరణం కారణంగా విమానాశ్రయాలు మూసివేయడంతో, ఆ దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ సంక్షోభంలో కూరుకుపోయింది. దౌత్యపరమైన చర్చలు విఫలమవడం ఈ ప్రాంతంలో అస్థిరతకు ప్రధాన కారణం.
ముగింపు
2025 సంవత్సరాంతానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా నెలకొన్న ఈ ఐదు సంక్షోభాలు, కేవలం ఆయా దేశాల సమస్యలు మాత్రమే కాదు. ఇవి ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ, ఇంధన భద్రత మరియు మానవ హక్కులపై తీవ్ర ప్రభావం చూపే అంశాలు. సమస్యల పరిష్కారానికి యుద్ధం కాకుండా, దౌత్యం (Diplomacy) మరియు చర్చల మార్గాన్ని ఎంచుకోవడమే ప్రపంచ శాంతికి ఏకైక మార్గం.
2026లోనైనా ప్రపంచ దేశాలు ఈ దిశగా అడుగులు వేస్తాయని ఆశిద్దాం.



0 Comments
banumoorthy14@gmail.com